Huy động các nguồn lực của xã hội đầu tư cho phát triển giáo dục và đào tạo tỉnh Bến Tre giai đoạn 2019-2025
15/11/2022
Thực hiện Nghị quyết số 35/NQ-CP ngày 04/6/2019 của Chính phủ về tăng cường huy động các nguồn lực của xã hội đầu tư cho phát triển giáo dục và đào tạo giai đoạn 2019-2025, Ủy ban nhân dân tỉnh Bến Tre đã chỉ đạo các sở, ngành liên quan và các địa phương nghiên cứu lồng ghép các nội dung nghị quyết vào kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội của tỉnh và từng địa phương, đồng thời rà soát các văn bản hiện hành của tỉnh để tham mưu, đề xuất điều chỉnh, bổ sung cho phù hợp nhằm huy động tốt các nguồn lực xã hội đầu tư cho phát triển giáo dục và đào tạo trên địa bàn tỉnh.
Đẩy mạnh phát triển các trường mầm non ngoài công lập.
UBND tỉnh đã ban hành Kế hoạch 3660/KH-UBND ngày 29/6/2021 thực hiện Đề án số 03-ĐA/TU của Tỉnh ủy về huy động nguồn lực đầu tư phát triển kinh tế - xã hội tỉnh Bến Tre giai đoạn 20212030. Trên cơ sở đó, Sở Giáo dục và Đào tạo có Kế hoạch số 2214/KH-SGD&ĐT ngày 27/9/2021 để cụ thể hoá Kế hoạch số 3660/KH-UBND để thực hiện trong ngành. Ngoài ra, tỉnh đã chỉ đạo lồng ghép các nội dung của Nghị quyết số 35/NQ-CP vào kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội của tỉnh và các kế hoạch phát triển ngành giáo dục tại địa phương.
Việc huy động các nguồn lực xã hội đầu tư cho phát triển giáo dục và đào tạo trên địa bàn tỉnh đạt được một số kết quả tích cực. Đến thời điểm hiện tại, giáo dục mầm non có 19 trường ngoài công lập với 76 nhóm trẻ, lớp mẫu giáo tư thục độc lập với 5.717 trẻ ngoài công lập. Có 02 cơ sở ngoài công lập giáo dục phổ thông với 1.364 học sinh ngoài công lập; có 10 cơ sở ngoài công lập giáo dục nghề nghiệp. Tỉnh có 02 khu công nghiệp tại huyện Châu Thành đã đi vào hoạt động. Khu công nghiệp Giao Long có 01 trường mầm non công lập, khu công nghiệp An Hiệp có 02 trường mầm non (01 công lập và 01 ngoài công lập). Các trường mầm non tại 02 khu công nghiệp nói trên đủ đáp ứng cho con em của công nhân có nhu cầu gửi trẻ. Số trẻ em là con công nhân đang học tại các cơ sở giáo dục mầm non là 234 trẻ.
Ngoài ngân sách đầu tư cơ sở vật chất cho Trường Mầm non Giao Long, ngành giáo dục và đào tạo đã hỗ trợ về chuyên môn cho giáo viên và cán bộ quản lý cho tất cả các trường Mầm non ngoài công lập. Sở Giáo dục và Đào tạo tham mưu ban hành danh mục dự án ưu tiên mời gọi đầu tư cho giai đoạn 2017-2020. Chủ trì, phối hợp với các sở, ngành và UBND các huyện, thành phố thường xuyên giám sát các dự án nhằm tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc cho các nhà đầu tư.
Từ năm 2019-2022, toàn ngành đã vận động các nhà tài trợ xây dựng được 49 phòng học, trị giá 26,7 tỷ đồng để đưa vào phục vụ. Đặc biệt, Trường THCS Châu Hòa, huyện Giồng Trôm được tài trợ 97 tỷ đồng để xây một ngôi trường hoàn chỉnh, khang trang. Hàng năm, ngành giáo dục và đào tạo còn được tài trợ kinh phí, số tiền được quy đổi từ công tác xã hội hóa khoảng 40 tỷ đồng của các tổ chức xã hội, cá nhân trong và ngoài tỉnh để đầu tư cơ sở vật chất và trao học bổng, hỗ trợ quần áo, sách giáo khoa cho các em thuộc gia đình chính sách, tập vở, xe đạp, dụng cụ, học phẩm học tập cho học sinh có hoàn cảnh khó khăn.
Tỉnh cũng đã rà soát, lập kế hoạch về mạng lưới các cơ sở giáo dục theo hướng đầu tư có trọng điểm, sáp nhập các trường có qui mô nhỏ mà địa bàn gần nhau, để dành nguồn lực cho những nơi khó khăn hoặc không phát triển trường công lập ở những nơi có điều kiện nhằm phân luồng cho phụ huynh, học sinh lựa chọn các mô hình trường ngoài công lập. Việc thực hiện các qui hoạch, đề án, dự án xây dựng đều có quỹ đất cho giáo dục hoặc tạo điều kiện thuận lợi cho nhà đầu tư, xử lý nhanh chóng, kịp thời các kiến nghị của nhà đầu tư.
Tỉnh đã dần hoàn thiện thể chế, cải thiện môi trường đầu tư để thu hút đầu tư thông qua việc xây dựng kế hoạch, lộ trình để thu hút các nguồn lực xã hội cho phát triển giáo dục tại địa phương, ưu tiên phát triển các cơ sở giáo dục ngoài công lập ở những nơi có điều kiện. Sở Tài nguyên và Môi trường tham mưu UBND tỉnh lập điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất, trong đó có quỹ đất dành cho phát triển giáo dục gồm có diện tích mở rộng và xây mới các cơ sở giáo dục. Sở đã hướng dẫn các ngành tỉnh, UBND các huyện, thành phố, Ban quản lý dự án tỉnh đăng ký nhu cầu sử dụng đất để phát triển giáo dục. Đến nay, Sở Tài nguyên và Môi trường đã thực hiện giao đất, cho thuê đất 3 dự án trường mầm non. Một số huyện, thành phố đã quy hoạch quỹ đất và công khai quỹ đất để xây dựng và mở rộng trường, lớp ngoài công lập gắn với lộ trình xây dựng đô thị và xã nông thôn mới; thực hiện chính sách ưu đãi, khuyến khích về thuê đất để kêu gọi đầu tư của các tổ chức, cá nhân đối với giáo dục ngoài công lập.
Việc phân cấp quản lý nhà nước thuộc lĩnh vực giáo dục được chính quyền các cấp thực hiện nghiêm túc. Công tác kiểm tra, quản lý hoạt động của các cơ sở giáo dục ngoài công lập được quan tâm, tập trung vào việc kiểm tra việc thực hiện các quy định của pháp luật.
Đẩy mạnh giao quyền tự chủ cho các cơ sở giáo dục công lập. Kể từ năm 2017, tỉnh thực hiện phân cấp ngân sách theo qui định hiện hành. 100% cơ sở giáo dục công lập thực hiện cơ chế tự chủ về tài chính theo Nghị định số 43/2006/NĐ-CP ngày 25/4/2006 của Chính phủ, nay là Nghị định số 60/2021/NĐ-CP ngày 21/6/2021 quy định cơ chế tự chủ tài chính của đơn vị sự nghiệp công lập. Tất cả các cơ sở giáo dục đều thực hiện tốt các quy định về thu, chi các khoản đóng góp tự nguyện của các nguồn lực khác, không có tình trạng lạm thu trong các cơ sở giáo dục công lập.
Tăng cường các điều kiện bảo đảm chất lượng và kiểm định chất lượng giáo dục. Sở Giáo dục và Đào tạo xác định kiểm định chất lượng giáo dục là khâu quan trọng để góp phần nâng cao chất lượng của mỗi nhà trường. Chỉ đạo, hướng dẫn 100% các nhà trường phải thực hiện công tác tự đánh giá, công khai báo cáo tự đánh giá trong tập thể nhà trường; trên cơ sở đó, xác định điểm mạnh, điểm yếu của nhà trường, xây dựng kế hoạch cải tiến chất lượng và tập thể nhà trường cùng phấn đấu thực hiện kế hoạch theo tiến độ đặt ra.
Quá trình thực hiện kiểm định chất lượng giáo dục và xây dựng trường đạt chuẩn quốc gia đã giúp các nhà trường xác định rõ được điểm mạnh, điểm yếu của nhà trường, từ đó tập thể nhà trường dưới sự điều hành của Ban Giám hiệu, sự hỗ trợ của phụ huynh học sinh và sự quan tâm chỉ đạo, hỗ trợ của các cấp quản lý giáo dục đã có giải pháp, kế hoạch phù hợp để cải tiến và nâng cao chất lượng. Thực tế, chất lượng giáo dục của mỗi nhà trường nói riêng và ngành giáo dục nói chung qua triển khai các hoạt động cải tiến chất lượng này đã có tiến bộ rõ rệt.
Đưa trẻ đến trường ngày đầu năm học mới.
Các tiêu chuẩn, tiêu chí đối với cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên và học sinh được đề ra trong Thông tư quy định về kiểm định chất lượng giáo dục và công nhận đạt chuẩn quốc gia đối với cơ sở giáo dục các cấp học (Thông tư số 17, số 18 và số 19/2018/TT-BGDĐT ngày 22/8/2018 của Bộ GD&ĐT) đã thúc đẩy các nhà trường có giải pháp nâng cao năng lực chuyên môn nghiệp vụ, đổi mới, sáng tạo trong dạy học và quản trị nhà trường để nâng cao hiệu quả giáo dục. Cơ sở vật chất trường lớp được đầu tư, tu bổ khang trang hơn, đẹp hơn; trang thiết bị dạy học được quan tâm đầu tư để đáp ứng yêu cầu dạy học và từng bước nâng cao chất lượng. Số lượng, cơ cấu giáo viên đảm bảo thực hiện Chương trình giáo dục phổ thông 2018 và tổ chức các hoạt động giáo dục từng bước được đảm bảo.
Tỉnh còn tồn tại, vướng mắc trong quá trình triển khai thực hiện việc huy động các nguồn lực của xã hội đầu tư cho phát triển giáo dục và đào tạo như sự tham gia của các nhà đầu tư vào việc xây dựng các cơ sở giáo dục ngoài công lập chưa nhiều, chủ yếu là chỉ phát triển các nhóm trẻ tư thục độc lập. Do đó, quy mô phát triển trường lớp ngoài công lập chưa tương xứng với nhu cầu, tiềm năng ở những nơi có điều kiện.
Có địa phương còn chưa thiết lập được quỹ đất và công khai quỹ đất dành cho giáo dục để kêu gọi đầu tư xây dựng. Có địa phương có quỹ đất nhưng chưa xây dựng được trường ngoài công lập. Một số dự án đầu tư xây dựng trường mầm non ngoài công lập không thể triển khai thực hiện được do thực hiện việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất theo qui định trên thực tế gặp nhiều khó khăn nên một số ít doanh nghiệp đã không thực hiện được dự án của mình.
Việc xây dựng cơ sở vật chất mới hoặc tận dụng cơ sở hiện có còn giá trị sử dụng để cho tổ chức, cá nhân thuê làm cơ sở giáo dục ngoài công lập với mức phí ưu đãi không thể thực hiện được (vì tại khoản 1, điều 24 của Nghị định số 151/2017/NĐ-CP ngày 26/12/2017 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Quản lý, sử dụng tài sản công: Việc bán tài sản công phải thực hiện công khai theo hình thức đấu giá...; Điều 118 của Luật đất đai quy định về các trường hợp đấu giá quyền sử dụng đất, trong đó tại điểm e, khoản 1 quy định: Nhà nước giao đất có thu tiền sử dụng đất, cho thuê đất theo hình thức đấu giá quyền sử dụng đất trong trường hợp “giao đất, cho thuê đất đối với đất Nhà nước thu hồi do sắp xếp, xử lý trụ sở làm việc, cơ sở hoạt động sự nghiệp, cơ sở sản xuất, kinh doanh mà tài sản gắn liền với đất thuộc sở hữu nhà nước”, như vậy, đất có nguồn gốc từ cơ quan nhà nước thì phải đấu giá quyền sử dụng đất).
Địa phương còn thiếu giáo viên mầm non, vì thế đội ngũ giáo viên mầm non ngoài công lập không ổn định. Mức sống của người dân còn thấp mà chi phí gửi bé vào một số trường ngoài công lập khá cao nên đa số phụ huynh chưa đủ khả năng.
Tỉnh Bến Tre đã kiến nghị Trung ương ban hành quy định đặc thù đối với ưu đãi giao đất, cho thuê đất và tài sản công để thực hiện chính sách xã hội hóa giáo dục không qua đấu giá từ đó góp phần mở rộng quy mô phát triển trường lớp ngoài công lập trên địa bàn tỉnh tương xứng với nhu cầu, tiềm năng ở những nơi có điều kiện.
Diễm Phúc (Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy)
