Phát biểu của đồng chí Quyền Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch Hội đồng nhân dân tỉnh tại Hội nghị đối thoại với Nhân dân về chống khai thác thủy sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU)
27/09/2024
Sáng ngày 26/9/2024, tại Hội trường số 1, Văn phòng Tỉnh ủy, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Bến Tre tổ chức Hội nghị đối thoại giữa đồng chí Quyền Bí thư Tỉnh ủy với Nhân dân về chống khai thác thủy sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU). Đồng chí Quyền Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch Hội đồng nhân dân tỉnh đã chủ trì và phát biểu kết luận tại Hội nghị. Sau đây, Ban Biên tập xin đăng toàn văn Bài phát biểu của đồng chí Quyền Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch Hội đồng nhân dân tỉnh:
Thưa toàn thể Quý đại biểu cùng bà con ngư dân!
Sau một buổi làm việc với tinh thần khẩn trương, nghiêm túc, trách nhiệm, buổi đối thoại đã hoàn thành các nội dung, chương trình theo Kế hoạch đề ra. Trong buổi đối thoại, lãnh đạo tỉnh đã nhận được 11 ý kiến phát biểu, trong đó, có 06 ý kiến phát biểu của đại diện bà con ngư dân. Các câu hỏi, ý kiến trao đổi, phản ánh và kiến nghị chính đáng của bà con đã được các sở, ngành, địa phương có liên quan trực tiếp trả lời, cơ bản đạt được mục đích, yêu cầu đề ra, đặc biệt là ý kiến phát biểu của đồng chí Nguyễn Minh Cảnh, Tỉnh ủy viên, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh. Thay mặt lãnh đạo tỉnh, tôi ghi nhận và biểu dương tinh thần thẳng thắn của quý bà con ngư dân, cũng như thái độ nghiêm túc, trách nhiệm của các ngành chức năng và địa phương.
Tuy nhiên, còn một số vấn đề bà con đặt ra chưa được các ngành, địa phương giải quyết thấu đáo. Vì vậy, sau buổi đối thoại, tôi đề nghị các sở, ban, ngành, địa phương tiếp tục nghiên cứu, nếu thuộc trách nhiệm của tỉnh thì tham mưu, đề xuất ngay; nếu vượt thẩm quyền thì báo cáo xin ý kiến các bộ, ngành Trung ương có liên quan để giải quyết thấu tình, đạt lý, giúp cho bà con ngư dân an tâm vươn khơi bám biển, phát triển kinh tế gia đình và góp phần quan trọng trong bảo vệ chủ quyền biển đảo của Tổ quốc.
Thưa toàn thể Quý đại biểu cùng bà con ngư dân!
Trong thời gian qua, nghề cá của tỉnh đã có nhiều đóng góp to lớn vào sự phát triển kinh tế - xã hội, mang lại nguồn thu nhập ổn định cho hàng ngàn gia đình ngư dân, đồng thời, đóng góp đáng kể vào nguồn cung cấp thực phẩm cho đất nước. Tuy nhiên, việc khai thác IUU đang là một thách thức nghiêm trọng, không chỉ đối với bà con ngư dân mà còn đối với toàn bộ ngành thủy sản của nước ta.
Chúng ta cần nhận thức rằng, khai thác IUU không chỉ vi phạm pháp luật mà còn gây ra những hậu quả nghiêm trọng như: Làm cạn kiệt nguồn tài nguyên biển, ảnh hưởng đến sinh kế lâu dài của chính bà con, gây tổn hại nghiêm trọng đến uy tín của ngành thủy sản Việt Nam trên thị trường quốc tế. Điều này đã được minh chứng qua việc chúng ta đã và đang đối mặt với nguy cơ bị áp dụng các biện pháp trừng phạt từ Liên minh châu Âu nếu không sớm khắc phục tình trạng này.
Qua gần 07 năm triển khai đồng bộ các giải pháp, công tác chống khai thác thủy sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định và các khuyến nghị cảnh báo “Thẻ vàng” của Ủy ban Châu Âu (EC) đối với ngành thủy sản đã đạt được những kết quả tích cực. Tỉnh ghi nhận những nỗ lực và đánh giá cao kết quả đã đạt được của các ngành, địa phương, nhất là sự đồng thuận, chấp hành các quy định của ngư dân trong chống khai thác IUU và khắc phục khuyến nghị cảnh báo Thẻ vàng của Ủy ban Châu Âu (EC) trên địa bàn tỉnh Bến Tre.
Quán triệt tinh thần chỉ đạo của Trung ương, tỉnh đã tập trung chỉ đạo quyết liệt các ngành, các cấp chủ động, tích cực tổ chức triển khai thực hiện các nhiệm vụ theo ngành, lĩnh vực quản lý để phấn đấu thực hiện đạt và vượt chỉ tiêu, nhiệm vụ năm 2024 đã đề ra; trong đó, tập trung thực hiện Kế hoạch hành động chống khai thác IUU được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 81/QĐ-TTg, ngày 13/02/2023 để hoàn thành việc khắc phục những hạn chế còn tồn tại theo khuyến nghị của Ủy ban Châu Âu (EC); Chỉ thị số 32-CT/TW, ngày 10/4/2024 của Ban Bí thư Trung ương Đảng về tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng đối với công tác chống khai thác thủy sản bất hợp pháp, không báo cáo, không theo quy định và phát triển bền vững ngành thủy sản (cụ thể hóa bằng Kế hoạch số 368-KH/TU, ngày 15/5/2024 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy); Nghị quyết số 52/NQ-CP, ngày 22/4/2024 của Chính phủ ban hành Chương trình hành động và Kế hoạch của Chính phủ triển khai thực hiện Chỉ thị số 32-CT/TW ; Công văn số 466-CV/BCSĐ, ngày 02/8/2024 của Ban cán sự đảng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn về việc tập trung lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện nghiêm túc, có kết quả nhiệm vụ chống khai thác IUU (Công văn số 5158-CV/TU, ngày 13/8/2024 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy).
Tôi đánh giá cao và tiếp thu ý kiến của quý đại biểu và bà con ngư dân; đồng thời, thống nhất với ý kiến của đại diện lãnh đạo các sở, ban, ngành, địa phương đã thể hiện trách nhiệm, trao đổi, trả lời làm rõ những vấn đề và kiến nghị của bà con, cũng như ý kiến phát biểu chia sẻ của đại biểu sát với thực tế phát triển ngành thủy sản hiện nay.
Thưa toàn thể Quý đại biểu cùng bà con ngư dân!
Để tiếp tục hỗ trợ tạo điều kiện cho ngư dân Bến Tre an tâm bám biển, khai thác thủy sản, góp phần phát triển kinh tế - xã hội địa phương, cũng như phối hợp ngăn chặn có hiệu quả việc khai thác thủy sản trái phép, thay mặt lãnh đạo tỉnh, đề nghị bà con ngư dân, các cấp, các ngành, các cơ quan, đơn vị, tập trung thực hiện tốt một số nhiệm vụ trong thời gian tới như sau:
1. Đối với các doanh nghiệp và bà con ngư dân khai thác thủy sản sau khi nhận được thông tin, giải trình của buổi đối thoại hôm nay nếu còn gì chưa rõ thì tiếp tục phản ánh đến cơ quan chức năng để được hỗ trợ giải quyết; trong quá trình vươn khơi sản xuất cần phải quan tâm một số vấn đề sau:
- Thực hiện nghiêm các quy định pháp luật về khai thác thủy sản, đoàn kết hỗ trợ nhau trong quá trình khai thác, vừa góp phần bảo đảm an ninh trên biển, nâng cao hiệu quả và an toàn trong khai thác thủy sản, vừa làm kinh tế gắn với bảo vệ chủ quyền biển, đảo, đặc biệt là tuyên truyền cùng nhau chống khai thác IUU góp phần cùng cả nước tháo gỡ thẻ vàng của EC trong năm 2024.
- Kịp thời thông tin, phản ánh đến cơ quan chức năng khi phát hiện những hành vi khai thác bất hợp pháp để có biện pháp xử lý kịp thời, không để xảy ra vi phạm nghiêm trọng ảnh hưởng đến hoạt động chung của ngành, trong đó có quyền lợi của bà con.
Chúng ta phải hiểu rằng, việc tuân thủ các quy định về khai thác IUU không chỉ là trách nhiệm đối với pháp luật, mà còn là trách nhiệm với chính bản thân chúng ta, con cháu chúng ta và với tương lai của nghề cá. Chính vì thế, tôi kêu gọi toàn thể bà con ngư dân hãy cùng chính quyền địa phương quyết tâm chống khai thác IUU, bảo vệ nguồn lợi thủy sản và duy trì môi trường biển bền vững cho các thế hệ mai sau.
Chống khai thác IUU vì lợi ích của quốc gia, dân tộc, Nhân dân, lợi ích của bà con ngư dân là động lực phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, trách nhiệm của chúng tôi gắn liền với trách nhiệm của bà con ngư dân; tin rằng việc cùng nhau hành động để tháo gỡ thẻ vàng chống khai thác IUU sẽ hoàn thành trong thời gian sớm nhất, vì một ngành thủy sản phát triển bền vững.
2. Các ban đảng, ban cán sự đảng, đảng đoàn, Ban Thường vụ Tỉnh đoàn, các huyện ủy, thành ủy, đảng ủy trực thuộc Tỉnh ủy căn cứ chức năng, nhiệm vụ, tình hình thực tế địa phương, cơ quan, đơn vị tiếp tục tổ chức phổ biến, quán triệt mục tiêu, ý nghĩa, nhiệm vụ, giải pháp về chống khai thác IUU, đặc biệt là triển khai, thực hiện tốt Kế hoạch số 368-KH/TU, ngày 25/5/2024 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về thực hiện Chỉ thị số 32-CT/TW ngày 10/4/2024 của Ban Bí thư về tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng đối với công tác chống khai thác thủy sản bất hợp pháp, không báo cáo, không theo quy định và phát triển bền vững ngành thủy sản.
3. Ban cán sự đảng Ủy ban nhân dân tỉnh lãnh đạo Ủy ban nhân dân tỉnh chỉ đạo:
- Tiếp tục triển khai thực hiện có hiệu quả các nội dung tại Quyết định số 81/QĐ-TTg, ngày 13/02/2023 của Thủ tướng Chính phủ; Nghị quyết số 52/NQ-CP, ngày 22/4/2024 của Chính phủ; Kế hoạch số 368-KH/TU, ngày 15/5/2024 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy và các chỉ đạo của Trung ương về chống khai thác IUU; Công văn số 5158-CV/TU, ngày 13/8/2024 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về việc tập trung lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ chống khai thác IUU.
- Các cơ quan, đơn vị, địa phương trên cơ sở chức năng, nhiệm vụ được giao, tập trung nghiên cứu, rà soát kỹ các văn bản, quy định, cơ chế, chính sách về lĩnh vực thủy sản để tham mưu sửa đổi, bổ sung hoàn thiện hoặc thay thế; tập trung giải quyết sớm các vấn đề, nội dung kiến nghị tại buổi đối thoại phù hợp với tình hình thực tế của tỉnh, bảo đảm thấu tình, đạt lý, đồng thời có văn bản trả lời, phúc đáp cụ thể đối với từng kiến nghị, đề xuất.
- Khẩn trương hoàn thành công tác quản lý đội tàu, đăng ký, đăng kiểm, cấp giấy phép khai thác thủy sản, đánh dấu tàu cá, cấp giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn vệ sinh thực phẩm cho tàu cá, xử lý dứt điểm tàu cá “03 không”; xử lý trách nhiệm các tổ chức, cá nhân có liên quan chậm trễ trong việc cấp giấy phép khai thác thủy sản cho tàu cá theo quy định. Quan tâm xem xét, đề xuất các chính sách về tài chính, tạo điều kiện thuận lợi cho ngư dân có tàu cá “3 không” tiếp cận các nguồn vốn vay ưu đãi nhằm nâng cấp tàu cá, đáp ứng các yêu cầu về thủ tục pháp lý theo quy định để khai thác thuỷ sản, hoạt động an toàn và bảo vệ môi trường biển. Quan tâm thực hiện Đề án của Ủy ban nhân dân tỉnh về chuyển đổi nghề khai thác thủy sản tỉnh (như hỗ trợ vốn vay, đào tạo nghề, chuyển đổi sang các hoạt động nuôi trồng thủy sản bền vững,…) đối với những ngư dân có nguyện vọng chuyển đổi nghề nghiệp hoặc gặp khó khăn trong việc tuân thủ quy định về chống khai thác IUU.
- Tập trung tối đa nguồn lực (nhân lực, kinh phí, trang thiết bị, phương tiện), điều động, tăng cường lực lượng tại địa phương, đặc biệt là chính quyền cơ sở (xã/thị trấn) tại các địa bàn trọng điểm, phối hợp chặt chẽ với lực lượng biên phòng, công an vừa tuyên truyền, vận động, vừa kịp thời ngăn chặn, xử lý từ sớm, từ xa tàu cá, ngư dân có ý định vi phạm.
- Kiên quyết xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân vì lợi ích trước mắt quên lợi ích lâu dài, vì lợi ích cá nhân quên lợi ích tập thể ảnh hưởng đến nỗ lực gỡ cảnh báo “Thẻ vàng” của cả nước. Rà soát toàn bộ các vụ việc vi phạm khai thác IUU từ sau đợt thanh tra của EC lần thứ 4 đến nay, trước hết tập trung xử lý các vụ việc ngắt, gửi, vận chuyển thiết bị thiết bị giám sát hành trình, vượt ranh giới trên biển; môi giới, móc nối, vi phạm khai thác bất hợp pháp ở vùng biển nước ngoài,...; tiếp tục điều tra, xác minh, kiên quyết xử phạt dứt điểm (100%) các trường hợp vi phạm.
- Triển khai thực hiện có hiệu quả, vừa tuyên truyền, vận động, vừa áp dụng triệt để quy định tại Nghị Quyết số 04/2024/NQ-HĐTP, ngày 12/6/2024 của Hội đồng thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao về hướng dẫn áp dụng một số quy định về Bộ luật Hình sự về truy cứu trách nhiệm hình sự đối với hành vi liên quan đến khai thác, mua bán, vận chuyển trái phép thủy sản.
- Kiểm soát chặt chẽ tàu cá ra vào cảng, giám sát sản lượng thủy sản khai thác; kiên quyết xử lý trách nhiệm Ban quản lý cảng cá, các lực lượng thanh tra, kiểm soát nghề cá tại cảng cá để tàu cá vi phạm khai thác IUU ra vào cảng, bốc dỡ sản phẩm thủy sản khai thác mà không xác minh, xử lý theo quy định. Tiếp tục rà soát, thực hiện nghiêm túc công tác xác nhận, chứng nhận truy xuất nguồn gốc thủy sản khai thác; kiên quyết xử lý hành vi vi phạm theo quy định pháp luật.
- Sở Thông tin và Truyền thông chỉ đạo các đơn vị cung cấp dịch vụ viễn thông trên địa bàn tỉnh nghiêm túc tuân thủ việc bảo đảm chất lượng dịch vụ sử dụng cho hoạt động giám sát hành trình tàu cá theo đúng quy định; tăng cường, nâng cấp chất lượng dịch vụ, bảo đảm hoạt động kết nối, giám sát các tàu cá được thông suốt, chính xác góp phần kiểm soát chặt chẽ hoạt động của tàu cá và chống khai thác IUU.
- Tổ chức kiểm điểm, chấn chỉnh, làm rõ trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân có liên quan trong thực hiện nhiệm vụ được giao về chống khai thác IUU; kịp thời động viên, khen thưởng, khích lệ các gương điển hình chống khai thác IUU.
- Chuẩn bị tốt công tác đón tiếp và làm việc với Đoàn Thanh tra của Ủy ban Châu Âu (EC) kiểm tra lần thứ 5 trên địa bàn tỉnh Bến Tre.
4. Các huyện ủy chỉ đạo Ủy ban nhân dân, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội cấp huyện:
- Tiếp tục tăng cường công tác tuyên truyền, vận động bằng nhiều hình thức để nâng cao hơn nữa ý thức chấp hành pháp luật của người dân về chống khai thác IUU; trong đó, xác định và giám sát chặt chẽ các ngư dân, chủ tàu, nhất là các địa bàn trọng điểm có nguy cơ cao (Tân Thủy, thị trấn Tiệm Tôm, An Hòa Tây, Bảo Thuận - huyện Ba Tri); Bình Thắng, Thới thuận, Thừa Đức - huyện Bình Đại,...); phối hợp các ngành chức năng liên quan áp dụng triệt để các biện pháp ngay từ trong bờ để kịp thời phát hiện từ sớm, từ xa, kiên quyết ngăn chặn không để tàu cá, ngư dân khai thác bất hợp pháp ở vùng biển nước ngoài.
- Tích cực, chủ động phối hợp với các ngành, các lực lượng chức năng có liên quan để cập nhật danh sách, vận động ngư dân trên địa bàn quản lý thực hiện quy định về đăng ký, đăng kiểm tàu cá, giấy phép khai thác thủy sản bảo đảm đạt hiệu quả.
- Tiếp tục triển khai thực hiện tốt Kế hoạch số 368-KH/TU, ngày 25/5/2024 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy và Kế hoạch số 3204/KH-UBND, ngày 23/5/2024 của Ủy ban nhân dân tỉnh về thực hiện Chỉ thị số 32-CT/TW của Ban Bí thư Trung ương Đảng đạt hiệu quả cao nhất để ngành thủy sản phát triển bền vững, đáp ứng yêu cầu đặt ra của Đoàn Thanh tra EC đến kiểm tra lần thứ 5; đồng thời, tiếp tục triển khai thực hiện đề án của Ủy ban nhân dân tỉnh về chuyển đổi nghề khai thác thủy sản tỉnh Bến Tre đến năm 2030.
5. Đảng ủy Bộ đội Biên phòng tỉnh chỉ đạo Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh triển khai đồng bộ nhiều giải pháp, phân công các bộ phận thường xuyên theo dõi, nắm chắc tình hình trên biển; tổ chức quán triệt, thực hiện nghiêm các biện pháp đấu tranh phòng, chống khai thác IUU; chỉ đạo kiểm soát chặt chẽ tàu cá ra vào các cảng cá; chịu trách nhiệm khi tàu cá không đủ điều kiện vẫn ra vào cảng, xuất, nhập bến tham gia hoạt động khai thác dẫn đến vi phạm khai thác IUU; tăng cường kiểm tra, kiểm soát, quản lý chặt chẽ các tàu cá hoạt động trên biển, giúp ngư dân thay đổi nhận thức, hành động trong việc tuân thủ các quy định phòng, chống khai thác thủy sản bất hợp pháp, tạo điều kiện cho ngư dân yên tâm bám biển làm ăn, phát triển kinh tế tại địa phương.
6. Đảng ủy Công an tỉnh chỉ đạo Công an tỉnh phối hợp với Bộ đội Biên phòng tỉnh và các sở, ngành liên quan điều tra và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm liên quan đến khai thác IUU; quản lý chặt chẽ các đối tượng có nguy cơ vi phạm vùng biển nước ngoài. Chủ trì, phối hợp với các cơ quan chức năng, chính quyền địa phương xây dựng cơ chế trao đổi, sử dụng thông tin dữ liệu dân cư trong quản lý ngư dân, tàu cá, hoạt động đánh bắt,...; chủ động điều tra, có biện pháp quản lý, phòng chống từ sớm, từ xa các hành vi vi phạm IUU, đặc biệt là các hành vi không khai báo, khai báo không chính xác sản lượng khai thác, hành vi làm giả hóa hồ sơ, giấy tờ nhằm hợp thức hóa đối với các lô hàng thủy sản vi phạm IUU.
7. Giao Văn phòng Tỉnh ủy chủ trì, phối hợp với các đơn vị, địa phương có liên quan tổng hợp ý kiến, phát biểu của các đại biểu và đại diện bà con ngư dân tại buổi đối thoại, tham mưu Ban Thường vụ Tỉnh ủy lãnh đạo, chỉ đạo, giải quyết kịp thời những tâm tư, nguyện vọng chính đáng, hợp pháp của Nhân dân. Giao Ban cán sự đảng Ủy ban nhân dân tỉnh và các đơn vị, địa phương định kỳ báo cáo tiến độ, kết quả xem xét, giải quyết các ý kiến của đại biểu tại Hội nghị, gửi về Thường trực Tỉnh ủy (qua Ban Dân vận Tỉnh ủy). Giao Ban Dân vận Tỉnh ủy chủ trì, phối hợp với các đơn vị, địa phương có liên quan tổng hợp báo cáo tiến độ, kết quả thực hiện về Thường trực Tỉnh ủy, Ban Thường vụ Tỉnh ủy theo dõi, chỉ đạo.
Một lần nữa, thay mặt lãnh đạo tỉnh, tôi chúc các đồng chí, quý vị đại biểu và bà con Nhân dân mạnh khoẻ; tiếp tục chung sức, chung lòng, thực hiện tốt quyền và nghĩa vụ của mình đối với quê hương đất nước; chúc ngành thủy sản của tỉnh không ngừng phát triển, cùng cả nước sớm tháo gỡ thẻ vàng của Ủy ban Châu Âu (EC)./.
Ban biên tập
