Hưởng ứng kỷ niệm Ngày Người khuyết tật Việt Nam (18/4/2023)
14/04/2023
Người khuyết tật đã mang trong mình những khiếm khuyết nhất định, không được hoàn toàn lành lặn như người bình thường. Chúng ta đã thật sự hiểu hết những khó khăn vất vả, thiệt thòi, những bất hạnh của người khuyết tật hay chưa? Xin hãy một lần đặt mình vào hoàn cảnh ấy, để cảm thông, chia sẻ với những mảnh đời bất hạnh; một lần cúi xuống, chạm vào nỗi đau, để hiểu người khuyết tật có quyền được yêu, được thương, được sống với các nhu cầu cơ bản nhất của con người.
Hội BTBNN và nhà tài trợ trao xe lăn, xe lắc, nhà tình thương cho người khuyết tật
Lịch sử ra đời Ngày Người khuyết tật Việt Nam
Vào năm 1976, hưởng ứng lời kêu gọi của Đại Hội đồng Liên hiệp quốc lấy năm 1981 là năm Quốc tế đầu tiên về người khuyết tật, kêu gọi một kế hoạch hành động ở cấp quốc gia, khu vực và quốc tế, với trọng tâm là tăng cường các cơ hội, phục hồi chức năng và phòng ngừa khuyết tật, ngày 18 tháng 4 năm 1980, Chính phủ Việt Nam đã thành lập Ủy ban Năm quốc tế những người tàn tật của Việt Nam. Đến ngày 30/7/1998, UBTV Quốc hội đã ban hành Pháp lệnh số 06/1998/PL-UBTVQH10 về người tàn tật, tại Điều 31 có quy định lấy ngày 18 tháng 4 hàng năm là Ngày bảo vệ, chăm sóc người tàn tật Việt Nam. Năm 2010, Luật về Người khuyết tật Việt Nam được Quốc hội thông qua và có hiệu lực thi hành từ 01/01/2011 và quy định ngày 18/4 hàng năm là Ngày Người khuyết tật Việt Nam (Luật số: 51/2010/QH12, Điều 11).
Việc người khuyết tật Việt Nam có một ngày dành riêng cho mình thể hiện sự quan tâm sâu sắc của Đảng, Nhà nước đã dành nhiều nỗ lực xây dựng và hoàn thiện hệ thống chính sách pháp luật nhằm bảo đảm các quyền của người khuyết tật, cải thiện chất lượng cuộc sống để người khuyết tật hòa nhập cộng đồng ngày càng tốt hơn.
Chủ đề Ngày người khuyết tật Việt Nam qua các năm
Kể từ năm 2019, hàng năm Liên hiệp hội về người khuyết tật Việt Nam đưa ra một chủ đề với thông điệp khác nhau nhằm nâng cao nhận thức cộng đồng về quyền và sự hoà nhập của người khuyết tật Việt Nam. Năm 2019: với chủ đề “Tiếp cận cho mọi người”; năm 2020: “Cùng nhau vượt qua đại dịch”; năm 2021: “An toàn - Bình đẳng”; năm 2022: “Hòa nhập và Thích ứng - Định hình Tương lai”.
Năm nay, ngày Người khuyết tật Việt Nam (18/04/2023), Liên hiệp hội về người khuyết tật Việt Nam đã lựa chọn chủ đề Chuyển đổi số: Đổi mới và công nghệ dành cho mọi người.
Chăm lo cho người khuyết tật cả nước
Năm 2023, Ủy ban Quốc gia về người khuyết tật Việt Nam xác định, nước ta có khoảng 7 triệu người khuyết tật, có 87,27% sống ở nông thôn - tỷ lệ người khuyết tật sống ở khu vực này thuộc diện nghèo và cận nghèo cao gấp 3 lần tỷ lệ nghèo trung bình của cả nước. Số người khuyết tật còn trong độ tuổi lao động là 61%, trong đó 40% còn khả năng lao động. Trình độ học vấn của người khuyết tật thấp, hơn 41% số người khuyết tật từ 6 tuổi trở lên không biết chữ và số có trình độ từ tốt nghiệp trung học cơ sở trở lên chỉ chiếm 19,5%. Về trình độ chuyên môn, hơn 93% người khuyết tật từ 16 tuổi trở lên không có chuyên môn; số có bằng cấp từ chứng chỉ nghề trở lên chỉ chiếm 6,5%.
Nhà nước đã ban hành Luật Người khuyết tật, đồng thời phê duyệt Công ước về quyền người khuyết tật. Ban Bí thư đã ban hành Chỉ thị số 39-CT/TW ngày 01/11/2019 về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác người khuyết tật. Chính phủ đã ban hành rất nhiều văn bản hướng dẫn về pháp luật người khuyết tật và rất nhiều chương trình dành riêng cho nhóm người khuyết tật. Bên cạnh đó, ngày 05/8/2020, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 1190/QĐ-TTg phê duyệt Chương trình trợ giúp người khuyết tật giai đoạn 2021-2030.
Chăm lo cho người khuyết tật tỉnh Bến Tre
Năm 2023, toàn tỉnh Bến Tre có 25.622 người khuyết tật được hưởng trợ cấp xã hội hàng tháng tại cộng đồng; trong đó có 5.112 người khuyết tật đặc biệt nặng, 17.627 người khuyết tật nặng; 2.872 người khuyết tật nhẹ, 11 người không xác định. Các dạng khuyết tật chính, về vận động: 14.034 người; nghe, nói: 1.168 người; nhìn: 1.173 người; thần kinh, tâm thần: 5.022 người; trí tuệ: 2.302 người; khuyết tật khác: 1.923 người.
Căn cứ Quyết định số 1190/QĐ-TTg ngày 05 tháng 8 năm 2020 của Thủ tướng Chính phủ nêu trên, Ủy ban nhân dân tỉnh đã ban hành Kế hoạch số 4642/KH-UBND, ngày 09/9/2020 về trợ giúp người khuyết tật tỉnh Bến Tre giai đoạn 2021 – 2030.
Kế hoạch đề ra mục tiêu cụ thể gồm 2 giai đoạn: giai đoạn 2021-2025; giai đoạn 2026-2030. Riêng trong giai đoạn 2021 – 2025, có những chỉ tiêu trọng tâm:
Hàng năm khoảng 80% người khuyết tật được tiếp cận các dịch vụ y tế dưới các hình thức khác nhau; 70% trẻ em từ sơ sinh đến 6 tuổi được sàng lọc phát hiện sớm khuyết tật bẩm sinh, rối loạn phát triển và được can thiệp sớm các dạng khuyết tật; khoảng 1.000 trẻ em và người khuyết tật được phẫu thuật chỉnh hình, phục hồi chức năng và cung cấp dụng cụ trợ giúp phù hợp. 80% trẻ khuyết tật ở độ tuổi mầm non và phổ thông còn khả năng học tập được tiếp cận giáo dục. 50% người khuyết tật có nhu cầu và đủ điều kiện được hỗ trợ đào tạo nghề, tạo việc làm; hỗ trợ đầu tư cơ sở vật chất thiết bị cho các cơ sở giáo dục nghề nghiệp chuyên biệt để đào tạo nghề nghiệp cho người khuyết tật. 80% người khuyết tật có nhu cầu và đủ điều kiện được vay vốn với lãi suất ưu đãi theo quy định. 80% công trình xây mới và 30% công trình cũ là trụ sở làm việc của cơ quan nhà nước; bến xe, bến tàu; cơ sở khám bệnh, chữa bệnh; cơ sở giáo dục, dạy nghề, công trình văn hóa, thể dục thể thao; nhà chung cư xây mới bảo đảm điều kiện tiếp cận đối với người khuyết tật. 30% người khuyết tật có nhu cầu tham gia giao thông được sử dụng phương tiện giao thông đảm bảo quy chuẩn kỹ thuật về giao thông tiếp cận hoặc dịch vụ trợ giúp tương đương; 100% người khuyết tật tham gia giao thông được miễn, giảm giá vé theo quy định, riêng đối với các tuyến đường bộ liên tỉnh 40%. Tỷ lệ người khuyết tật được tiếp cận và sử dụng các dịch vụ công nghệ thông tin và truyền thông tối thiểu bằng 1/4 tỷ lệ chung cả tỉnh. 50% huyện/thành phố có Câu lạc bộ thể dục thể thao người khuyết tật có thể tiếp cận, thu hút 10% người khuyết tật tham gia tập luyện thể dục, thể thao; 10% người khuyết tật được hỗ trợ tham gia các hoạt động văn hóa, nghệ thuật và biểu diễn nghệ thuật; 90% thư viện công cộng cấp tỉnh tổ chức được không gian đọc, đảm bảo tiện ích thư viện chuyên dụng. 80% người khuyết tật có khó khăn về tài chính được cung cấp dịch vụ pháp lý miễn phí theo quy định của pháp luật về trợ giúp pháp lý khi có nhu cầu. 60% cán bộ làm công tác trợ giúp người khuyết tật được tập huấn, nâng cao năng lực quản lý, chăm sóc, hỗ trợ người khuyết tật. 30% gia đình có người khuyết tật được tập huấn về kỹ năng, phương pháp chăm sóc phục hồi chức năng cho người khuyết tật; 20% người khuyết tật được tập huấn các kỹ năng sống. 80% phụ nữ khuyết tật được trợ giúp dưới các hình thức khác nhau.
Kế hoạch đã đề ra 13 nhiệm vụ giải pháp thực hiện. Trong 17 nội dung tổ chức thực hiện, có nội dung: “Đề nghị Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh chỉ đạo Quỹ vì người nghèo các cấp hỗ trợ người khuyết tật có giấy xác nhận khuyết tật mua thẻ bảo hiểm y tế; Liên đoàn Lao động, Hội Liên hiệp phụ nữ, Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, Liên minh Hợp tác xã, Hội Chữ thập đỏ, Hội Bảo trợ bệnh nhân nghèo, người tàn tật và trẻ mồ côi (nay là Hội Bảo trợ bệnh nhân nghèo tỉnh Bến Tre), Hội người mù, Hội nạn nhân chất độc da cam/dioxin và quyền trẻ em tỉnh và các hội có liên quan, trong phạm vi chức năng, nhiệm vụ của mình tham gia tổ chức triển khai thực hiện Kế hoạch”.
Chăm sóc người khuyết tật của Hội BTBNN các cấp
Trong 19 năm qua, kể từ ngày thành lập (10/12/2003 – 12/2022), Hội BTBNN các cấp đã trao tặng 5.831 chiếc xe lăn, xe lắc cho người khuyết tật vận động; gắn 3.090 chân tay giả cho người khuyết tật chi; mổ miễn phí giúp sáng mắt cho 29.968 người mù nghèo bị đục thủy tinh thể; trao 762.264 suất quà, hỗ trợ xây dựng 2.583 căn nhà tình thương, nhà mái ấm trái tim cho gia đình nghèo, gia đình chính sách, trong đó có nhiều gia đình người khuyết tật; cấp 4.261.876 suất ăn miễn phí cho người lao động nghèo, trong đó đa số là người khuyết tật… trị giá quy thành tiền hàng trăm tỷ đồng.
Tiếp tục cuộc hành trình đi tìm hạnh phúc cho người khuyết tật
Năm 2023, Ủy ban Quốc gia về người khuyết tật đã đề ra phương hướng nhiệm vụ trọng tâm, tập trung tổ chức quán triệt, tuyên truyền và triển khai thực hiện Chỉ thị số 39-CT/TW ngày 01/11/2019 của Ban Bí thư về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác người khuyết tật cho đảng viên và các tầng lớp nhân dân về công tác người khuyết tật và nhiều nội dung công tác khác.
Các cấp Hội Bảo trợ bệnh nhân nghèo tỉnh nhà theo tôn chỉ mục đích hoạt động, chức năng nhiệm vụ và khả năng của từng cấp sẽ phấn đấu hết sức mình vì người khuyết tật, đặc biệt là trẻ em khuyết tật như đã làm trong những năm qua. Tiếp tục thực hiện các chương trình xóa mù do đục thủy tinh thể; gắn chân tay giả; phẫu thuật bệnh tim bẩm sinh; cấp xe lăn, xe lắc; trao tặng quà, nhà tình thương… Chúng ta hãy tiếp tục làm tốt sự kết nối đầy cảm xúc giữa những tấm gương nghị lực sống và những tấm lòng nhân ái, luôn quan tâm sẻ chia, giúp đỡ những người kém may mắn, khiếm khuyết một phần thân thể, cùng nghĩ về những điều tốt đẹp, về tình yêu thương, về sự vươn lên làm chủ cuộc sống của chính mình./.
Trần Ngọc Hải
