Đổi mới nội dung, phương thức giáo dục chính trị cho thanh niên

04/10/2024

Công tác giáo dục chính trị, tư tưởng (CTTT) là một trong những hoạt động quan trọng nhất của Đảng Cộng sản nói riêng và cả hệ thống chính trị xã hội chủ nghĩa nói chung, để nhằm xác lập, phát triển hệ thống tư tưởng xã hội chủ nghĩa, hình thành niềm tin, định hướng giá trị, xây dựng thế giới quan khoa học cho cán bộ, đảng viên, đoàn viên và Nhân dân trong toàn xã hội, thúc đẩy mọi người hành động tích cực, sáng tạo, thực hiện thắng lợi mục tiêu xã hội chủ nghĩa. Đoàn viên, thanh niên là chủ nhân tương lai của đất nước, càng phải thấm nhuần và vững vàng mục đích, lý tưởng xã hội chủ nghĩa cao đẹp đó.

Sinh hoạt chủ đề “Vững tin con đường đi lên chủ nghĩa xã hội” trở thành hoạt động thường niên của Tỉnh đoàn Bến Tre (Ảnh: Trần Trí)

 

1. Đặt vấn đề

 

Thực hiện Chỉ thị số 42-CT/TW, ngày 24/12/2015 của Ban Bí thư Trung ương Đảng về “Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống cho thế hệ trẻ, giai đoạn 2015 - 2030” và Chỉ thị số 23-CT/TW ngày 09/02/2018 của Ban Bí thư Trung ương Đảng về “Tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả học tập, nghiên cứu, vận dụng và phát triển chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh trong tình hình mới”, trong những năm qua, công tác giáo dục CTTT cho đảng viên trẻ, đoàn viên, thanh niên được quan tâm thực hiện hiệu quả. Việc tuyên truyền, quán triệt trong thanh niên những nguyên lý cơ bản của Chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, nghị quyết, chỉ thị của Tỉnh ủy được đẩy mạnh; công tác nắm bắt diễn biến chính trị, tư tưởng, dư luận của đoàn viên, thanh niên, đặc biệt là trên không gian mạng được chú trọng; Nghị quyết Trung ương 4 khoá XII và Kết luận 21 Trung ương 4 khóa XIII được tuyên truyền, quán triệt thường xuyên, liên tục.

 

Thanh niên, với đặc thù tâm sinh lý lứa tuổi, dễ tiếp cận cái mới, thích tự do, khẳng định mình, nhưng nhận thức các vấn đề chính trị - xã hội còn chưa đủ độ chín nên dễ bị các đối tượng thù địch tìm mọi cách tuyên truyền, kích động, mua chuộc, tha hóa nhằm băng hoại lực lượng dự bị hùng hậu này của cách mạng. Bên cạnh đó, thực trạng một bộ phận thanh niên không quan tâm đến chính trị, xem nhẹ lịch sử, sống thực dụng, không có hình tượng lý tưởng để phấn đấu, thờ ơ thế cuộc, vô cảm trong quan hệ xã hội, bạo hành học đường, sa vào tệ nạn xã hội, suy thoái đạo đức, v.v... vẫn đang diễn ra. Đây là những thách thức rất lớn đối với công tác giáo dục CTTT cho thanh niên.

 

Hơn thế, một bộ phận cán bộ, đoàn viên còn lười học tập lý luận chính trị; giỏi chuyên môn, nhưng không nắm chắc lý luận chính trị, “mù về chính trị”, làm theo kinh nghiệm, thì không rõ làm theo chủ nghĩa nào, đường lối nào, phục vụ ai, dễ dẫn đến mất phương hướng, kết quả thường thất bại. Từ đó dẫn đến suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”, gây mất niềm tin của đoàn viên, thanh niên, ảnh hưởng đến uy tín của tổ chức Đoàn.

 

Nguyên nhân của những hạn chế nêu trên, về khách quan là do những tác động tiêu cực của quá trình hội nhập, của nền kinh tế thị trường, sự bùng nổ thông tin và sự tăng cường xuyên tạc, chống phá của các thế lực thù địch. Về chủ quan, nguyên nhân chủ yếu là do một vài cán bộ Đoàn cơ sở chưa nhận thức được tầm quan trọng của công tác CTTT, chưa có nội dung, phương pháp tuyên truyền, giáo dục đúng đắn; Công tác lãnh đạo, chỉ đạo của một số cấp ủy và một số cấp bộ Đoàn chưa sâu sát, mạnh mẽ và thống nhất, còn có sự chồng chéo, trùng lặp và chậm đổi mới; chế độ, chính sách cho công tác giáo dục CTTT còn một số bất cập; bản thân cán bộ, đoàn viên sa vào chủ nghĩa cá nhân, phai nhạt lý tưởng, sa sút ý chí phấn đấu; một số cán bộ lãnh đạo, quản lý, kể cả ở cấp chiến lược, vi phạm kỷ luật Đảng, pháp luật, bị xử lý, gây mất niềm tin của cán bộ, đoàn viên và thanh niên.

 

Ban Thường vụ Tỉnh đoàn xác định: nhiệm vụ giáo dục CTTT là một bộ phận cấu thành quan trọng trong toàn bộ hoạt động của Đoàn, đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ, phát triển và củng cố niềm tin khoa học vào Chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, chủ trương của Đảng, chủ trương công tác của Đoàn; phải thường xuyên đổi mới nội dung và hình thức, làm cho hệ tư tưởng của Đảng, lý tưởng xã hội chủ nghĩa giữ vị trí chủ đạo trong đời sống tinh thần của đoàn viên, thanh niên, song song với đó là gìn giữ và phát huy những giá trị tốt đẹp trong truyền thống văn hóa dân tộc, tiếp thu những hạt nhân hợp lý trong văn hóa nhân loại; công tác giáo dục CTTT phải đi trước, mở đường, động viên thúc giục đoàn viên, thanh niên thực hiện các nhiệm vụ cách mạng, phát huy vai trò của các tổ chức thanh niên; xây dựng thế giới quan, phương pháp luận khoa học để người trẻ đủ sức nhận diện và phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, tạo sự đoàn kết, thống nhất trong Đoàn, Hội và sự đồng thuận trong xã hội, tạo môi trường lành mạnh để thanh niên học tập, rèn luyện, cống hiến và trưởng thành.

 

2. Thực tiễn việc đổi mới công tác giáo dục chính trị, tư tưởng cho thanh niên tại Bến Tre trong thời gian qua

2.1. Những kết quả đạt được    

2.1.1. Về mặt nhận thức, Ban Thường vụ Tỉnh đoàn và Đoàn các cấp coi công tác giáo dục CTTT là công việc gốc, gắn chặt và xuyên suốt với các mặt công tác của Đoàn và phong trào thanh thiếu nhi, đặc biệt là trong công tác xây dựng Đoàn, đào tạo cán bộ, kiểm tra giám sát.

 

Đoàn các cấp nhận thức công tác giáo dục CTTT là công việc gốc, là nền tảng cơ bản và cốt lõi trong mọi hoạt động của Đoàn, là cơ sở hình thành nhận thức, tư tưởng, định hướng cho hành động của đoàn viên, thanh niên. Vì vậy, khi xây dựng chương trình công tác và các hoạt động, Ban Thường vụ Tỉnh đoàn quán triệt Đoàn các cấp xác định rõ mục tiêu giáo dục chính trị thông qua chương trình, hoạt động đó là gì, từ đó đảm bảo rằng các hoạt động này là “phương tiện” của “mục đích” chính trị, không chỉ mang tính chất phong trào mà còn có tính giáo dục và định hướng chính trị.

 

Công tác giáo dục chính trị cho đội ngũ cán bộ là một phần không thể thiếu, vì cán bộ Đoàn là những người sẽ dẫn dắt và định hướng cho các hoạt động của Đoàn. Việc giáo dục CTTT giúp cán bộ Đoàn có bản lĩnh chính trị vững vàng và năng lực lãnh đạo tốt. Ban Thường vụ Tỉnh đoàn thông qua chế độ hội họp thường xuyên cung cấp thông tin, bồi dưỡng các chuyên đề về kiến thức chính trị, các sự kiện quan trọng được đoàn viên, thanh niên và Nhân dân quan tâm làm cơ sở để cán bộ Đoàn các cấp có sự chỉ đạo, tuyên truyền, định hướng. Yếu tố CTTT được đặt lên hàng đầu làm cơ sở để tuyển dụng, quy hoạch, bổ nhiệm, đào tạo bồi dưỡng, khen thưởng cán bộ Đoàn các cấp.

 

Thông qua chương trình kiểm tra, giám sát định kỳ, chuyên đề hoặc đánh giá chất lượng tổ chức cơ sở Đoàn để công nhận “Đoàn cơ sở 3 chủ động”, “Chi đoàn kiểu mẫu” hằng năm, Ban Thường vụ - Ủy ban Kiểm tra Tỉnh đoàn và Đoàn các cấp lồng ghép kiểm tra, giám sát việc học tập và tuyên truyền Chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, việc tuyên truyền và thực hiện đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, chủ trương công tác Đoàn của các đơn vị, đảm bảo rằng các hoạt động của Đoàn luôn đi đúng hướng và đạt hiệu quả cao.

 

2.1.2. Nội dung giáo dục CTTT được đổi mới gắn với thực hiện nhiệm vụ chính trị tại địa phương, công tác vận động, tập hợp thanh thiếu nhi và các phong trào thi đua.

 

Nội dung công tác giáo dục CTTT của Đoàn các cấp không thể thiếu những chủ trương lớn của cấp ủy tại địa phương, đơn vị để đảm bảo rằng thanh thiếu nhi hiểu rõ về những mục tiêu, nhiệm vụ và chiến lược phát triển của địa phương mình, từ đó tạo ra sự đồng thuận và ủng hộ trong cộng đồng.

 

Ban Thường vụ Tỉnh đoàn và Đoàn các cấp tập trung tuyên truyền việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, Nghị quyết Đại hội Đảng, Đoàn các cấp đến đoàn viên, thanh niên, trong đó nhấn mạnh việc thực hiện đợt sinh hoạt chính trị “Khát vọng cống hiến - Lẽ sống thanh niên” gắn với thực hiện phong trào thi đua “Đồng Khởi mới” do Tỉnh ủy phát động và Quy hoạch tỉnh Bến Tre thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050. Bên cạnh đó, Đoàn các cấp còn thực hiện tốt việc xây dựng giá trị hình mẫu thanh niên Việt Nam thời kỳ mới “Tâm trong, Trí sáng, Hoài bão lớn”, Nghị quyết của Tỉnh ủy về xây dựng con người Bến Tre phát triển toàn diện với các phẩm chất “Yêu nước, Nhân ái, Nghĩa tình, Trung thực, Bản lĩnh, Tự cường, Tự trọng, Trách nhiệm, Hợp tác, Sáng tạo”, hình mẫu Thanh niên Đồng Khởi tiêu biểu “Yêu nước, Bản lĩnh, Hiếu thảo, Tình nguyện”.

 

Hình mẫu “Thanh niên Đồng Khởi tiêu biểu” với 04 giá trị “Yêu nước, Bản lĩnh, Hiếu thảo, Tình nguyện” là mục tiêu phấn đấu cao đẹp của cán bộ, đoàn viên, thanh niên tỉnh Bến Tre (Ảnh: Trần Trí)

 

Qua thi đua thực hiện các phong trào hành động cách mạng, các chương trình đồng hành với thanh niên, các hoạt động chăm lo cho thiếu niên nhi đồng và mở rộng mặt trận đoàn kết tập hợp thanh niên, Đoàn các cấp lồng ghép tuyên truyền, tạo sự quan tâm sâu rộng của đoàn viên, thanh niên về các vấn đề chính trị xã hội, khẳng định vai trò lãnh đạo của Đảng với con đường đổi mới, hội nhập. Đặc biệt qua các hoạt động đồng hành với thanh niên trong khởi nghiệp, tham gia xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh, bảo vệ môi trường, khắc phục thiên tai, phòng, chống dịch bệnh,… đã giáo dục đoàn viên, thanh niên một cách sinh động và hiệu quả, tạo ra những ấn tượng sâu sắc và lâu dài trong nhận thức của thanh thiếu nhi về vị trí, vai trò, trách nhiệm của thanh niên trong đời sống chính trị, xã hội để thanh niên xác định con đường phấn đấu.

 

2.1.3. Đặc biệt coi trọng công tác nghiên cứu, tổng kết thực tiễn, xây dựng tài liệu, đề cương, bài giảng chính trị; thường xuyên bồi dưỡng kiến thức và kỹ năng giáo dục chính trị cho đội ngũ cán bộ Đoàn chủ chốt các cấp.

 

Việc nghiên cứu và tổng kết thực tiễn, nhất là trong thực hiện chủ trương của cấp ủy, nghị quyết nhiệm kỳ, chương trình công tác năm, các kế hoạch chuyên đề được chú trọng, làm thực chất, báo cáo thực chất, thường xuyên đeo bám thực hiện và sơ, tổng kết để thu thập, phân tích thông tin và rút ra bài học từ các hoạt động thực tế. Điều này tạo cơ sở để nâng cao chất lượng giáo dục chính trị thông qua thực tiễn, đảm bảo rằng nội dung giáo dục luôn phản ánh đúng tình hình thực tế và đáp ứng được nhu cầu của thanh thiếu nhi.

 

Ban Thường vụ Tỉnh đoàn mạnh dạn, chủ động tìm kiếm, biên soạn và mời gọi chuyên gia biên soạn tài liệu, đề cương và bài giảng chính trị theo chuyên đề để cung cấp kiến thức một cách hệ thống và khoa học, phù hợp với từng đối tượng thanh niên. Hệ thống tài liệu được triển khai phù hợp, được cập nhật thường xuyên để đảm bảo tính mới mẻ, chính xác và phù hợp với bối cảnh xã hội và chủ trương công tác. Các bài học lý luận chính trị cho đoàn viên được học tập, củng cố thường xuyên.

 

Việc bồi dưỡng kiến thức và kỹ năng cho cán bộ Đoàn trong công tác giáo dục CTTT là một yếu tố then chốt vì cán bộ Đoàn là những người trực tiếp truyền đạt và thực hiện công tác giáo dục chính trị. Các hoạt động tập huấn bồi dưỡng kiến thức chính trị, kỹ năng được thực hiện thường xuyên để đảm bảo cán bộ luôn nắm vững kiến thức, cập nhật các phương pháp giáo dục mới và có khả năng ứng phó với các tình huống thực tế, trong đó tập trung bồi dưỡng kỹ năng viết, kỹ năng thuyết trình, báo cáo viên, xây dựng bài giảng, trình chiếu, tổ chức hoạt động phục vụ học tập.

 

2.1.4. Đa dạng hóa nội dung, hình thức truyền tải kiến thức chính trị bằng việc xây dựng các mô hình, cách làm mới và tận dụng tốt những tiến bộ của khoa học kỹ thuật, công nghệ thông tin, internet.

 

Để việc giáo dục chính trị không khô khan, hấp dẫn và giữ chân người nghe, nội dung giáo dục chính trị cần phong phú, liên quan đến nhiều khía cạnh khác nhau của cuộc sống và các vấn đề thời sự, điều này giúp đoàn viên, thanh niên có cái nhìn toàn diện và sâu sắc hơn. Không chỉ tập trung vào các bài giảng lý thuyết truyền thống, hoạt động giáo dục chính trị được Đoàn các cấp phát triển nhiều hình thức truyền tải khác nhau như qua sinh hoạt Nhóm Trung kiên, qua video, trò chơi giáo dục, hoạt động ngoại khóa, hội thảo, thảo luận nhóm, và các hình thức tương
tác khác.

 

Một số đơn vị mạnh dạn tổ chức học tập qua trò chơi, học tập qua trải nghiệm, và sử dụng công nghệ thực tế ảo để tạo ra môi trường học tập phong phú và hấp dẫn. Các nền tảng học tập trực tuyến, mạng xã hội, ứng dụng di động và các công cụ truyền thông khác cũng được Đoàn các cấp tận dụng để truyền tải kiến thức một cách linh hoạt và hiệu quả, giúp tiếp cận được đối tượng học viên rộng rãi hơn mà còn tạo điều kiện cho việc học tập không giới hạn về thời gian và không gian. Đoàn các cấp thông qua các trang cộng đồng trên các mạng xã hội thường xuyên đăng tải bài viết, ấn phẩm số để tuyên truyền, giáo dục CTTT.

 

Đặc biệt, mô hình Câu lạc bộ Lý luận trẻ được phát huy rất tốt trong việc tạo môi trường cho đoàn viên, thanh niên nghiên cứu lý luận, tổng kết thực tiễn. trao đổi quan điểm đi đến thống nhất làm nền tảng cho tuyên truyền định hướng thông tin, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác quan điểm sai trái, thù địch, có thể kể đến như: Hội thi “Lý luận trẻ tiền phong”; Hành trình “Tiếp lửa Lý luận trẻ”; “Radio Lý luận trẻ” trên mạng xã hội; Đội hình chuyên “Lý luận trẻ” tham gia chiến dịch thanh niên tình nguyện hè; các hoạt động sinh hoạt chính trị, sinh hoạt chuyên đề tìm hiểu và vận dụng các tác phẩm của đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng như “Một số vấn đề lý luận và thực tiễn về con đường đi lên Chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam”, “Kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, góp phần xây dựng Đảng và Nhà nước ta ngày càng trong sạch, vững mạnh”, “Bệnh sợ trách nhiệm”,... đã giúp công tác giáo dục CTTT có nhiều tiến bộ, thu hút được sự quan tâm tham gia của đông đảo đoàn viên, thanh niên, được cấp ủy, chính quyền ghi nhận, ủng hộ.

 

2.1.5. Kết hợp chặt chẽ giữa “xây” và “chống” trong công tác giáo dục CTTT; làm tốt nhiệm vụ định hướng thông tin, lan tỏa thông tin tích cực, tham gia bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh với các quan điểm sai trái, thù địch.

 

Quán triệt chỉ đạo của Đảng và Trung ương Đoàn, Ban Thường vụ Tỉnh đoàn và Đoàn các cấp tập trung vào việc xây dựng và phát triển những giá trị tích cực, củng cố nền tảng tư tưởng chính trị đúng đắn cho thanh niên, tuyên truyền các nội dung CTTT một cách một cách tích cực và hấp dẫn; quán triệt cán bộ Đoàn, đoàn viên thực hiện nghiêm chỉnh Cuộc vận động “Mỗi ngày một tin tốt, mỗi tuần một câu chuyện đẹp”, thường xuyên lan tỏa thông tin tích cực, lấy cái đẹp dẹp cái xấu (Xây). Đồng thời, Đoàn các cấp quan tâm theo dõi dư luận, diễn biến tư tưởng của đoàn viên, thanh niên, kịp thời uốn nắn suy nghĩ, hành vi lệch lạc; phát hiện, phản bác và loại bỏ các thông tin, quan điểm tiêu cực hoặc sai lệch có thể gây hại đến nhận thức và tư tưởng của cộng đồng (Chống).

 

Ban Thường vụ Tỉnh đoàn - Ban Chỉ đạo 35 Tỉnh đoàn thường xuyên quán triệt thành viên tiếp tục nêu cao tinh thần cảnh giác, thực hiện tốt công tác bảo mật thông tin, bảo mật tài khoản mạng xã hội, thường xuyên theo dõi thông tin từ Thường trực Ban Chỉ đạo để triển khai nhiệm vụ và báo cáo Thường trực khi có vấn đề phát sinh. Các cấp bộ Đoàn kịp thời thông tin thời sự, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, những vấn đề mà cán bộ, đoàn viên, thanh niên và Nhân dân quan tâm; chủ động tuyên truyền, phòng ngừa những biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, suy thoái về đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong cán bộ, đoàn viên, thanh niên.

 

2.1.6. Phát huy vai trò gương mẫu của cán bộ Đoàn các cấp; thực hiện nghiêm kỷ luật, kỷ cương, nói đi đôi với làm để tạo niềm tin, tăng cường sự tín nhiệm của đoàn viên, thanh niên vào những người đại diện cho tổ chức.

 

Quán triệt tinh thần “Một tấm gương sống còn có giá trị hơn một trăm bài diễn văn tuyên truyền”, thường xuyên phải “Xây dựng điển hình, Học tập điển hình, Bắt kịp điển hình và Vượt qua điển hình”, Đoàn các cấp xác định vai trò quan trọng của công tác nêu gương, qua nêu gương để giáo dục đoàn viên, thanh niên. Ban Thường vụ Tỉnh đoàn triển khai mô hình Cán bộ Đoàn “Ý thức sống xanh, Đạo đức trong sáng, Phong cách năng động” để thúc đẩy cán bộ Đoàn tích cực hơn nữa thể hiện tinh thần trách nhiệm, đạo đức và năng lực trong mọi hoạt động, từ đó tạo ra động lực và cảm hứng cho đoàn viên, thanh niên noi theo, tin tưởng vào những nội dung mà cán bộ Đoàn tuyên truyền, định hướng.

 

Cán bộ Đoàn các cấp thực hiện nghiêm kỷ luật tổ chức, kỷ luật phát ngôn, đảm bảo rằng mọi hoạt động và hành vi đều tuân theo các quy định, quy tắc và chuẩn mực đạo đức; thực hiện tốt việc nhất quán giữa lời nói và hành động, những nội dung giáo dục, tuyên truyền phải được thể hiện qua hành động thực tế.

 

2.2. Những hạn chế, bất cập và nguyên nhân

2.2.1. Những hạn chế, bất cập

 

Bên cạnh những kết quả đã đạt được còn một số hạn chế, bất cập diễn ra trong nội bộ tổ chức Đoàn và phong trào thanh thiếu nhi tại Bến Tre trong công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, là nguyên nhân để một bộ phận cán bộ Đoàn, đoàn viên có tình trạng “Nhạt Đảng, khô Đoàn, xa rời chính trị”, cụ thể như:

 

(1) Việc tiến hành công tác giáo dục CTTT cho đoàn viên thanh niên chưa thành hệ thống đồng bộ, có lúc còn nặng lý luận, chưa gắn bó nhiều với giải quyết, xử lý các vấn đề bức thiết và nhu cầu cụ thể, từ đó làm cho đoàn viên, thanh niên có tâm lý không quan tâm, ngại học, ngại nghe chính trị.

 

(2) Nội dung và phương thức giáo dục CTTT có đổi mới nhưng còn chậm so với thực tiễn, chưa sâu rộng đến mọi tầng lớp thanh niên; tài liệu học tập chưa phong phú, tính chiến đấu và phê bình còn yếu.

 

(3) Công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ làm công tác giáo dục chính trị, lý luận còn hạn chế, chưa đáp ứng kịp thời nhiệm vụ vụ chính trị; cán bộ Đoàn cơ sở còn khuynh về hoạt động phong trào, thiếu đọc, thiếu viết, thiếu nghiên cứu.

 

(4) Một số cán bộ Đoàn, đoàn viên chưa tích cực rèn luyện phẩm chất chính trị và đạo đức cách mạng, thiếu gương mẫu, chưa thực sự “chí công vô tư”, tác động xấu đến hình ảnh của Đoàn nói chung và công tác giáo dục chính trị nói riêng.

 

(5) Việc củng cố đội ngũ cán bộ làm công tác giáo dục CTTT, báo cáo viên, tuyên truyền viên chưa tương xứng với tầm quan trọng của nhiệm vụ.

 

2.2.2. Nguyên nhân:

Những hạn chế trên xuất phát từ nhiều nguyên nhân mà tổ chức Đoàn cần nỗ lực giải quyết như:

 

(1) Công tác nghiên cứu lý luận chính trị trong Đoàn còn hạn chế, chưa liên hệ sâu sắc, khoa học những vấn đề cơ bản của Chủ nghĩa Mác Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh với công tác Đoàn và phong trào thanh thiếu nhi trước bối cảnh đời sống kinh tế, xã hội, quá trình hội nhập ngày càng sâu rộng,… cùng với việc giải quyết các vấn đề thực tiễn như tạo nguồn và sử dụng cán bộ trẻ, giải quyết việc làm cho thanh niên, chuyển đổi số,… Những hạn chế trên về mặt lý luận làm cho cán bộ Đoàn làm công tác tuyên truyền, giáo dục, tập huấn thiếu thông tin đầy đủ để chỉ rõ, giải thích với từng đối tượng cần giáo dục kịp thời và phù hợp.

 

(2) Tình hình khu vực và thế giới diễn biến phức tạp, hệ thống thông tin internet, mạng xã hội phát triển nhanh chóng (kéo theo những tác động tích cực và tiêu cực); các thế lực thù địch gia tăng sự chống phá nhắm vào đối tượng đoàn viên, thanh niên; tình trạng một bộ phận cán bộ, đảng viên suy thoái, tham nhũng, tiêu cực gây giảm sút niềm tin, gây tư tưởng hoài nghi, dao động tác động không nhỏ đến hiệu quả của công tác giáo dục CTTT.

 

(3) Sự quan tâm trên thực tế đối với công tác giáo dục CTTT tại một số đơn vị còn chưa tương xứng với tầm quan trọng của công tác, cán bộ một số nơi coi nhẹ công tác tuyên truyền, giáo dục chính trị; cán bộ làm công tác giáo dục CTTT còn thiếu về chất lượng và số lượng; một số hoạt động đòi hỏi phải kiên nhẫn, lâu dài bị “bỏ quên”, thiếu đeo bám.

 

3. Một số nhiệm vụ, giải pháp trong thời gian tới để tiếp tục đổi mới nội dung, phương thức giáo dục CTTT cho đoàn viên, thanh niên

 

Trong thời gian tới, công tác Đoàn và phong trào thanh thiếu nhi tiếp tục nhận được sự quan tâm từ của các cấp ủy Đảng các cấp, đặc biệt là công tác bồi dưỡng lý tưởng, đạo đức cách mạng cho thế hệ trẻ. Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XI khẳng định: “Tăng cường giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hoá, khởi nghiệp cho đoàn viên, hội viên, thanh niên; nhân rộng, phát huy tối đa giá trị từ lớp thanh niên Đồng khởi mới” và xác định thanh niên chính là nguồn nhân lực chất lượng cao đáp ứng nhu cầu phát triển bền vững của tỉnh nhà. 

 

Thanh niên là lực lượng sung sức nhất về thể chất và phát triển trí tuệ, luôn năng động, sáng tạo, muốn tự khẳng định mình, là lực lượng có tiềm năng to lớn, đã và đang giữ vai trò quan trọng trong quá trình phát triển của Bến Tre hiện nay và tương lai. Tuy nhiên, một bộ phận thanh niên vẫn còn tư tưởng ỷ lại, lười tư duy, yếu về kỹ năng sống, “Nhạt Đảng, khô Đoàn, xa rời chính trị”. Do đó, việc giáo dục CTTT, rèn luyện cho thanh niên Bến Tre mang trong mình ý chí tự lực, tự cường, khát vọng vươn lên, làm chủ khoa học công nghệ để tiến nhanh, bắt kịp với khu vực và cả nước trở thành một trong những nhiệm vụ quan trọng của tổ chức Đoàn các cấp.

 

Để tiếp tục đổi mới nội dung và phương thức góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác giáo dục CTTT cho đoàn viên, thanh niên, Ban Thường vụ Tỉnh đoàn Bến Tre tập trung thực hiện một số nhiệm vụ trọng tâm sau:

 

Một là, tiếp tục tranh thủ, tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với Đoàn trong công tác giáo dục CTTT; đề cao trách nhiệm của từng tập thể lãnh đạo của Đoàn các cấp, trước hết là Bí thư Đoàn.

 

Ban Chấp hành, Ban Thường vụ Đoàn từ tỉnh đến cơ sở, cán bộ Đoàn, đoàn viên, nhất là Bí thư Đoàn chú trọng làm tốt công tác giáo dục CTTT. Bí thư Đoàn các cấp phải có kế hoạch lãnh đạo, chỉ đạo và thường xuyên quan tâm công tác giáo dục CTTT cho đoàn viên, thanh niên; thường xuyên nghiên cứu, đổi mới nội dung tuyên truyền, giáo dục Chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối chủ trương của Đảng, chủ trương công tác của Đoàn; có giải pháp đổi mới phương thức giáo dục CTTT theo hướng hiện đại, gắn với thực tiễn, phù hợp từng đối tượng thanh niên; chú trọng rèn luyện phong cách, trau dồi bản lĩnh chính trị của cán bộ làm tuyên truyền, báo cáo viên; chú trọng đánh giá hiệu quả sau tuyên truyền, giáo dục.

 

Hai là, tiếp tục nghiên cứu, vận dụng sáng tạo, phát triển Chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh trong tình hình mới, phù hợp với điều kiện thực tiễn của công tác Đoàn và phong trào thanh thiếu nhi, thường xuyên tham khảo kinh nghiệm của các địa phương, đơn vị khác; coi trọng và tăng cường tổng kết thực tiễn việc thực hiện các chủ trương công tác trong Đoàn; phát huy dân chủ trong nghiên cứu khoa học, nghiên cứu lý luận trong Đoàn, chú trọng đánh giá, nghiệm thu và vận dụng các ý tưởng, sáng kiến của cán bộ Đoàn, đoàn viên trong công tác giáo dục CTTT.

 

Hoạt động của CLB Lý luận trẻ tỉnh Bến Tre là một giải pháp quan trọng trong giáo dục CTTT cho đoàn viên, thanh niên (Ảnh: Trần Trí)

 

Ba là, xem công tác giáo dục CTTT cho cán bộ, đoàn viên, thanh niên là một bộ phận quan trọng nhất trong công tác xây dựng Đoàn; tăng cường giáo dục CTTT trong toàn hệ thống làm nền tảng xây dựng Đoàn vững mạnh về chính trị, tư tưởng, tổ chức, đạo đức và hành động; Đẩy mạnh việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh. Công tác giáo dục CTTT phải góp phần quan trọng vào việc giáo dục ý thức trách nhiệm, lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hóa cho thanh thiếu nhi, góp phần ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ tổ chức Đoàn và đảng viên tham gia công tác Đoàn.

 

Bốn là, công tác giáo dục CTTT phải bám sát nhiệm vụ chính trị, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh tại địa phương; góp phần giải quyết những vấn đề bức xúc, mối quan tâm của đoàn viên, thanh niên, tạo sự đồng thuận trong xã hội và thống nhất trong nội bộ tổ chức; công tác giáo dục CTTT phải thực sự coi trọng và hướng về cơ sở, nêu cao vai trò gương mẫu của cán bộ Đoàn; tăng cường các hoạt động dự báo tình hình, chủ động phát hiện, nắm bắt dư luận để có sự giáo dục, định hướng kịp thời.

 

Năm là, tích cực đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng; phê phán, phản bác có hiệu quả các quan điểm sai trái, thù địch; Đa dạng hóa các hình thức đấu tranh trên cơ sở giữ vững quan điểm và nguyên tắc kết hợp mềm dẻo, linh hoạt; Mạnh dạn lắng nghe, trao đổi, đối thoại với đoàn viên, thanh niên về các vấn đề chính trị, tư tưởng để định hướng tư duy, hành động; Phát huy hiệu quả của mô hình Câu lạc bộ Lý luận trẻ, Nhóm Trung kiên trong công tác giáo dục CTTT cho đoàn viên, thanh niên, đảng viên trẻ.

 

Sáu là, phát huy vai trò của các kênh tuyên truyền trên internet, mạng xã hội; chủ động xây dựng và phát hành các bài viết, ấn phẩm để định hướng, cung cấp thông tin tuyên truyền một cách thường xuyên; đẩy mạnh kiểm tra, giám sát để kịp thời khen thưởng, biểu dương các tập thể, cá nhân có thành tích tốt và nhân rộng các mô hình, giải pháp hay trong tuyên truyền, giáo dục; đồng thời phê bình, xử lý nghiêm các tập thể, cá nhân làm không tập trung, làm không hiệu quả hoặc có dấu hiệu vi phạm.

 

Bảy là, tập trung đầu tư cho công tác giáo dục CTTT trong tình hình mới; phát triển số lượng và chất lượng đội ngũ cán bộ Đoàn làm công tác giáo dục CTTT đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ; Tăng cường đầu tư cơ sở vật chất, phương tiện kỹ thuật, ứng dụng công nghệ theo hướng hiện đại, đáp ứng yêu cầu của hoạt động giáo dục CTTT trong tình hình mới; quan tâm công tác đào tạo, bồi dưỡng, quy hoạch đội ngũ cán bộ Đoàn làm công tác giáo dục CTTT từ tỉnh đến cơ sở.

 

4. Kết luận

 

Đổi mới nội dung và phương thức giáo dục CTTT cho đoàn viên, thanh niên là một nhiệm vụ cấp thiết và quan trọng trong bối cảnh hiện nay. Sự phát triển không ngừng của xã hội và công nghệ đặt ra những yêu cầu mới đối với công tác giáo dục, đòi hỏi phải linh hoạt, sáng tạo và cập nhật thường xuyên. Việc đa dạng hóa nội dung, áp dụng các phương pháp giáo dục hiện đại và tận dụng tối đa các tiến bộ khoa học kỹ thuật không chỉ giúp tăng cường hiệu quả giáo dục mà còn khơi dậy sự hứng thú và tham gia tích cực của thanh niên. Bên cạnh đó, vai trò gương mẫu của cán bộ Đoàn, sự kết hợp giữa “xây” và “chống” trong giáo dục CTTT, cùng với việc định hướng và lan tỏa thông tin tích cực là những yếu tố then chốt góp phần bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng và đấu tranh với các quan điểm sai trái, thù địch. Chỉ khi có sự đồng lòng và nỗ lực từ mọi phía, chúng ta mới có thể xây dựng một thế hệ thanh niên có tri thức, bản lĩnh và tinh thần cống hiến, góp phần vào sự phát triển bền vững của quê hương, đất nước.

 

 

Trần Trí - Tỉnh đoàn